Joachim Lelewel (1786-1861), Rękopis, pocz. XIX w.

98 kart / 196 stron [niepodartych, niezakaźnych]

5 rozdziałów:

1. Wstęp do historyi powszechnej [32 karty]
2. Historya indyjska [20 kart]
3. Afryka . Egipt [12 kart]
4. Historya powszechna starożytna [8 kart]
5. Historya perska [26kart]

Atrament galusowy:

• wyblakły w częściach leżących od gory
• na spodzie zachowany w rewelacyjnym stanie

papier żeberkowy o odcieniu zielnkawym  / 23,2 x 19,1 cm
szycie nicią jelitową poszczególnych części
tekst niepublikowany
numer inwentarzowy: UK/gt/7/7/2020/a

POCHODZENIE:
kolekcja prywatna

Joachim Lelewel, historyk, polityk, ur. 22 III 1786 w Warszawie, zm. 26 V 1861 w Paryżu. Studiował na Uniwersytecie Wileńskim (1804–1808) historię i filologię. Pracę naukową łączył z działalnością patriotyczno-społeczną i polityczną. W 1820 Uniwersytet Jagielloński przyznał mu zaocznie doktorat; w 1821 został członkiem Towarzystwa Przyjaciół Nauk. Uczył historii w Liceum Krzemienieckim i bibliografii oraz historii powszechnej na Uniwersytecie Warszawskim. Ponadto pełnił funkcję kustosza zbiorów Biblioteki Głównej tego uniwersytetu. Na Uniwersytecie Wileńskim wykładał historię, gdzie pełnił funkcję prof. historii powszechnej, historii, historiografii i metodologii historii. Pracę pedagogiczną na uniwersytetach w Warszawie i Wilnie Lelewel potrafił łączyć z badaniami historycznymi Zaangażowany w powstanie listopadowe (sformułował hasło „za naszą i waszą wolność”), objął funkcję ministra wyznań i oświecenia. Od 1831 przebywał na emigracji w Paryżu, od 1833 w Brukseli, uczestniczył w pracach popowstańczych środowisk emigracyjnych. Utrzymując się z nieregularnych dochodów z wydawnictw naukowych, przez rok (1834) pełnił obowiązki prof. historii i geografii starożytnej na Wolnym Uniwersytecie w Brukseli. W 1929 prochy Leopolda złożono na wileńskiej Rossie. 

Lata 1815-1824 były najbardziej płodnym naukowo okresem w jego życiu. W tym czasie napisał ponad sześćdziesiąt różnego rodzaju rozpraw i artykułów, dotyczących bardzo różnych tematów i epok. Obszar jego zainteresowań był bardzo rozległy, oprócz badań nad historią Polski zajmował się metodologią i metodyką historii, starożytnością, historią Wschodu, dziejami Skandynawii, archeologią, heraldyką, sfragistyką (nauka o pieczęciach), historią prawa, bibliografią, bibliologią, językoznawstwem, kartografią, rytownictwem oraz numizmatyką i geografią. Do najważniejszych jego prac można zaliczyć m.in. pięciotomową historię wiedzy geograficznej średniowiecza, z atlasem zawierającym 50 map i ilustracji, które wykonał własnoręcznie, jak również opisy polskiej historii, zawarte w dwudziestu tomach, które publikowane były w latach 1851-1868 pod tytułem "Polska, dzieje i rzeczy jej rozpatrywane". 

Adam Mickiewicz, słuchacz jego wykładów, napisał:

"O, długo modłom naszym będący na celu,
Znowuż do nas koronny znidziesz Lelewelu!
I znowu Cię obstąpią pobratymcze tłumy,
Abyś naprawiał serca, objaśniał rozumy".