KOŁŁĄTAJ Hugo, Rozbiór krytyczny zasad historyi o początkach rodu ludzkiego.

Rozbiór krytyczny zasad historyi o początkach rodu ludzkiego. 

Badania historyczne. T. 1-3. Z rękopismu wydał Ferdynand Kojsiewicz. Kraków 1842. W Drukarni Uniwersyteckiej. 8, s. VIII, 405, [2], 1 mapa skł.; [4], 424, [2]; [4], 478, [2], opr. niejednolita. 
Tom 1-szy i 3-ci: opr. półskórkowa z epoki, niew. naddarcia grzbietu otarcia opraw, wpisy własn. na kartach tyt., ślady niew. zawilg.i zabrudzeń; Tom 2-gi: opr. półskórkowa współcz., okł. oryg. brosz. zachowana, monogram na karcie przedtyt. Stan dobry. Oferowane dzieło powstało w latach 1802-1808, jednak wydane zostało dopiero po śmierci Autora, w 1842 r. Kołłątaj prezentuje znakomity system geografii ogólnej, pełny świeżych i twórczych myśli, jasno określa pojęcie czasu geologicznego i analizę procesów geograficznych. Dzieło to stanowi ważny wkład w badania nad historią filozofii i religii, ukazując poglądy Kołłątaja na temat początków ludzkości oraz wpływ dawnych tradycji na rozwój myśli filozoficznej i teologicznej.​